Borówka

Borówka

 

Borówka czarna (Vaccinium myrtillus L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Ma wiele nazw zwyczajowych, m.in. jagoda, czarna jagoda, ciemna jagoda, leśna jagoda, modra jagoda, czernica, czernina. Jest szeroko rozprzestrzeniona w Azji, Europie i Ameryce Północnej na obszarach o klimacie umiarkowanym i arktycznym. W Polsce występuje zarówno na nizinach, jak i w górach. Jest krzewinką dorastającą do 60 cm wys. Wydaje jagody barwy czarnej, z niebieskawym nalotem. Pokrewna borówka brusznica - czerwona – Vaccinum vitis-idaea L. ma owoce czerwone.

 

Z borówek zostało wyodrębnionych szereg związków biologicznie czynnych, należących do różnych grup chemicznych: garbników, flawonoidów, witamin, cukrów, pektyn, kwasów organicznych, irydoidów i terpenów. W jagodach występują różne związki polifenolowe tj. antocyjany odpowiedzialne za kolor owoców, pochodne kwasów cynamonowego i benzoesowego oraz glikozydy flawonolowe. Antycyjany i flawonoidy, posiadają silne właściwości lecznicze.

 

Borówka - roślina lecznicza

 

  • Owoc – Fructus Myrtilli (Farmakopea – Fructus Vaccinii), liść – Folium Myrtilli.

 

  • Owoce zawierają garbniki (do 15%), kwasy (bursztynowy, jabłkowy i cytrynowy), pektyny, antocyjany, witaminy C i B, karotenoidy. Liście zawierają glikozydy flawonowe, glikozydy fenolowe (gł. arbutynę), garbniki, antocyjany, olejek eteryczny i glikokiny - substancje działające podobnie jak insulina.

 

  • Działanie: Świeże owoce mają działanie rozluźniające przy zaparciach i jednocześnie przeciwbiegunkowe. Owoce suszone działają tylko przeciwbiegunkowo, antyseptycznie, przeciwgorączkowo, dawniej używane również jako środek antyrobaczycowy. Liście stosuje się w stanach zapalnych układu moczowego i przewodu pokarmowego oraz jako środek pomocniczy przy leczeniu cukrzycy.

 

  • Spożywanie świeżych jagód i ich przetworów wzmacnia wzrok, poprawia ostrość widzenia, zwłaszcza o zmroku.

 

  • Brytyjscy lekarze stwierdzili, że jagody zabezpieczają przed pylicą, dlatego zalecają je górnikom, młynarzom i kominiarzom.

 

Borówki - świetne źródło witaminy C

 

Już 300 g świe­żych owo­ców po­kry­wa dzien­ne za­po­trze­bo­wa­nie na wi­ta­mi­nę C. Jest ona nie­zbęd­na do roz­wo­ju i re­ge­ne­ra­cji tka­nek, utrzy­mu­je dzią­sła i kości w do­brej kon­dy­cji, wspo­ma­ga przy­swa­ja­nie że­la­za i wzmac­nia układ od­por­no­ścio­wy. Oprócz kwasu askor­bi­no­we­go bo­rów­ki za­wie­ra­ją wi­ta­mi­ny A, z grupy B oraz PP (inaczej B3), a także mi­ne­ra­ły: selen, cynk i miedź.

Borówki są mocnymi antyoksydantami (przeciwutleniaczami, antyutleniaczami).


borówki

 

Borówki - wzmacnianie naczyń krwionośnychborówki

 

Antycyjany są stosowane w przypadkach osłabienia naczyń włosowatych, ich nadmiernej kruchości, skłonności do mikropęknięć, siniaków i krwotoków. Przywracają im elastyczność. Stąd też mają korzystne działanie w chorobach naczyniowych, serca, żylaków i hemoroidów. Stwierdzono, iż dieta uzupełniana w antycyjany, zapobiega powikłaniom u cukrzyków, korzystnie działa w leczeniu skóry. Dotychczas w lecznictwie tradycjonalnym jagody stosowane były jako środek przeciwbiegunkowy. Borówka jest współrekordzistą zasobności w wit. C, stąd wykorzystywana była w terapiach szkorbutu i innym chorobom zakaźnym. Dzięki substancjom aseptycznym, stosowano ją w leczeniu infekcji moczowych i w upławach pochwowych.

 

Borówki - poprawiają wzrok

 

Borówka stanowi ratunek dla oczu, w zaćmie, retinopatii, a zwłaszcza w oftalmologii - poprawia ukrwienie w obrębie tęczówki oka. Chroni również oko przed wolnymi rodnikami biorąc aktywny udział w przemianach oksydo-redukcyjnych zachodzących w organizmie człowieka. Zwiększa stopień regeneracji rodopsyny, czyli barwnika odpowiedzialnego za widzenie oraz ma działanie przeciwzakrzepowe. Wpływa na polepszenie widzenia nocnego oraz powoduje szybsze przywrócenie ostrości widzenia.

W celu uzyskania optymalnego efektu leczniczego, antycyjany z borówki łączy się z Beta Carotene.

 

Owoc i liść borówki Fructus et Folium Myrtylli (Heidelbeeren, Heidelbeerblätter) pozyskiwane są z gatunku borówka czernica /ang. Bilberry/ – Vaccinum myrtillus L. (niem. Heidelbeere), z rodziny wrzosowatych – Ericaceae. Od XIX wieku przypisywane są borówce właściwości regulowania poziomu cukru we krwi oraz zmniejszania wydalania cukru wraz z moczem (likwidowania cukromoczu).

 

W owocach borówki jest również hydrochinon i jego glikozyd – arbutyna. Owoce zwiększają diurezę i działają ściągająco, przeciwbiegunkowo i przeciwzapalnie. Bogate w garbniki (ok. 7%), glikozyd myrtylinę i wakcyninę mają właściwości czerwiogubne - przeciwko owsikom Oxyuris.

Kuracje antypasożytnicze polegają na odstawieniu wszelkich pokarmów na 3 dni i podawaniu przez 3 dni borówkijedynie owoców suchych (kompoty, soki, napary) lub świeżych borówki.

Flawonoidy i antocyjanozydy poprawiają krążenie w naczyniach włosowatych oka, zapobiegają degeneracji ścian naczyń, działają antyagregacyjnie i przeciwzawałowo. Pozytywnie wpływają na zmiany miażdżycowe w naczyniach, regulują poziom cholesterolu i triglicerydów we krwi.

Suplementy zawierające ekstrakt z borówki standaryzowany na zawartość procyjanidyn polecane są osobom cierpiącym na choroby siatkówki (retinopatie), naczyniówki, miażdżycę, cukrzycę, chorobę wieńcową oraz przy zaburzeniach krążenia obwodowego.

 

Borówki zapobiegają infekcjom układu moczowego

 

Owoce bo­rów­ki czar­nej za­wie­ra­ją sub­stan­cję, która unie­moż­li­wia bak­te­riom przy­le­ga­nie do błon ślu­zo­wych pę­che­rza i cewki mo­czo­wej. Chro­ni ona rów­nież przed za­ka­że­niem wy­wo­ła­nym pa­łecz­ką okręż­ni­cy (Esche­ri­chia coli).
.
.
Borówki - doskonałe źródło przeciwutleniaczy (antyoksydantów)
.
.
Obec­ne w ja­go­dach an­ty­cy­ja­no­zy­dy chro­nią ko­mór­ki przed de­struk­cyj­nym dzia­ła­niem wol­nych rod­ni­ków, wzmac­nia­ją na­czy­nia krwio­no­śne i zwięk­sza­ją ich ela­stycz­ność, za­po­bie­ga­jąc tym samym przed nie­wy­dol­no­ścią żylną, za­pa­le­niem żył głę­bo­kich a nawet groź­nym dla życia za­to­rem.
.

Borówkę zawierają preparaty:

 

Luteina Plus

 

Zenthonic

 

Vital A

 

Bo­rów­ka czar­na to praw­dzi­wy ku­li­nar­ny sym­bol lata. Za­ja­da­jąc się nimi rzadko my­śli­my o tym, jak re­we­la­cyj­nie wpły­wa­ją na nasz or­ga­nizm.

Uwaga!Owoce naj­le­piej jadać na su­ro­wo lub po roz­mro­że­niu – sma­żo­ne lub go­to­wa­ne tracą swoje lecz­ni­cze za­le­ty. Przed spo­ży­ciem pa­mię­taj­cie o do­kład­nym umy­ciu tak owo­ców, jak i rąk!